Jeszcze kilkanaście lat temu słowa „polski przemysł kosmiczny” brzmiały jak oksymoron – nasz kraj kojarzył się raczej z produkcją mebli i gier, a nie satelitami i rakietami. Dziś sytuacja wygląda zupełnie inaczej. Wraz z akcesją do ESA (Europejskiej Agencji Kosmicznej) w 2012 roku Polska zyskała dostęp do międzynarodowych programów badawczych, technologicznych i finansowych. To przełomowe wydarzenie otworzyło drzwi dla rodzimych przedsiębiorców, naukowców i inżynierów pragnących spróbować sił w przestworzach.
Na przestrzeni ostatnich lat sektor kosmiczny w Polsce przeżywa prawdziwy rozkwit. Powstają nowatorskie start-upy, dojrzałe firmy zdobywają kontrakty zagraniczne, a uczelnie współpracują z przemysłem, tworząc zaplecze badawcze. Co więcej, coraz częściej mówi się o milionach euro inwestowanych w technologie satelitarne, rakietowe i obserwacyjne. Wygląda na to, że to dopiero początek wielkiej przygody!
Creotech Instruments to jedna z najważniejszych polskich firm działających w branży kosmicznej. Z siedzibą w Piasecznie pod Warszawą, od 2008 roku rozwija innowacyjne technologie dla przemysłu kosmicznego, nauki i nowoczesnej elektroniki. To właśnie tutaj powstają systemy, które lądują nie tylko na orbitach okołoziemskich, ale też biorą udział w projektach międzyplanetarnych. Co więcej, Creotech jako pierwsza firma z polskiego sektora NewSpace zadebiutowała na głównym parkiecie Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie.
Firma zatrudnia obecnie ponad 220 specjalistów, w tym inżynierów, fizyków i elektroników, a jej portfolio obejmuje udział w ponad 30 projektach kosmicznych oraz realizację kilkunastu misji dla Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA). Creotech dysponuje własnym centrum produkcyjno-badawczym o powierzchni ponad 2 000 m², wyposażonym w linie do montażu elektroniki (SMT i THT), rentgeny do inspekcji, a nawet specjalistyczne komory klimatyczne i wibracyjne.
Jednym z największych osiągnięć firmy jest opracowanie własnej platformy satelitarnej HyperSat – modułowego rozwiązania do budowy nanosatelitów o masie 10–60 kg. Platforma ta została zaprojektowana z myślą o różnych typach misji: obserwacyjnych, naukowych, a nawet wojskowych. Dzięki niej Polska może realnie rywalizować na rynku satelitarnym z największymi graczami z USA, Niemiec czy Francji – oczywiście w tej kategorii satelitów w której produkuje.
Scanway to innowacyjna firma technologiczna z Wrocławia, która w ciągu kilku lat stała się jednym z najważniejszych graczy w polskim sektorze kosmicznym. Specjalizuje się w projektowaniu i produkcji zaawansowanych systemów optycznych do obserwacji Ziemi oraz autodiagnostyki satelitów i pojazdów kosmicznych. Dzięki unikalnym rozwiązaniom i dynamicznemu rozwojowi, Scanway zdobywa uznanie zarówno na rynku krajowym, jak i międzynarodowym.
W 2023 roku Scanway zrealizował misję STAR VIBE, w ramach której na orbitę trafił satelita wyposażony w system wizyjny oraz teleskop optyczny opracowany i wyprodukowany w laboratoriach firmy. Był to pierwszy polski satelita obserwacyjny, który dostarczył zdjęcia z kosmosu o tak wysokiej jakości, co potwierdziło niezawodność i funkcjonalność rozwiązań Scanway w warunkach kosmicznych.
Firma jest również kluczowym partnerem w największych polskich projektach kosmicznych, takich jak misje EagleEye i PIAST. W ramach projektu EagleEye, Scanway dostarczył zaawansowany teleskop optyczny SOP200, który ma dostarczać zobrazowań Ziemi o rozdzielczości rzędu 1,0-1,5 m z wysokości około 300-350 km.
Scanway aktywnie rozwija współpracę z zagranicznymi partnerami. W 2024 roku firma nawiązała współpracę z amerykańską spółką Intuitive Machines, jednym z liderów komercyjnej eksploracji Księżyca. W ramach tego partnerstwa Scanway dostarczy zaawansowany instrument optyczny do mapowania powierzchni Księżyca, który ma zostać wykorzystany w misji planowanej na koniec 2025 roku.
SpaceForest to innowacyjne przedsiębiorstwo z siedzibą w Gdyni, specjalizujące się głównie w technologiach rakietowych. Od momentu założenia w 2004 roku, firma konsekwentnie rozwija swoje kompetencje, realizując projekty zarówno dla sektora kosmicznego, jak i przemysłowego.
Jednym z flagowych projektów SpaceForest jest rakieta suborbitalna Perun, zdolna do wynoszenia ładunków o masie 50 kg na wysokość do 150 km. Rakieta ta wykorzystuje ekologiczne paliwo na bazie parafiny oraz ciekły podtlenek azotu jako utleniacz. W 2024 roku firma przeprowadziła udane testy silnika SF-1000, a Europejska Agencja Kosmiczna wsparła projekt kwotą 2,4 mln euro w ramach programu BOOST!, co umożliwiło dalszy rozwój technologii i przygotowanie do komercyjnych lotów suborbitalnych.
SpaceForest posiada własne zaplecze badawczo-produkcyjne w Pomorskim Parku Naukowo-Technologicznym w Gdyni. Firma rozwija również systemy mikrofalowe, takie jak generatory częstotliwości oraz radary z syntetyczną aperturą (SAR), które znajdują zastosowanie w satelitach i systemach komunikacyjnych. W 2025 roku SpaceForest planuje intensyfikację działań komercyjnych, oferując swoje rozwiązania na rynkach zagranicznych.
KP Labs to innowacyjna firma z Gliwic, specjalizująca się w zaawansowanych technologiach dla sektora kosmicznego. Od momentu powstania w 2016 roku, firma koncentruje się na rozwijaniu autonomicznych systemów satelitarnych, integrując sztuczną inteligencję i zaawansowane przetwarzanie danych na pokładzie satelitów.
Jednym z flagowych projektów KP Labs jest satelita Intuition-1, który został wyniesiony na orbitę w listopadzie 2023 roku w ramach misji SpaceX Transporter-9. Ten 6U CubeSat wyposażony jest w hiperspektralną kamerę oraz pokładowy komputer zdolny do przetwarzania danych za pomocą algorytmów sztucznej inteligencji. Celem misji jest demonstracja możliwości przetwarzania danych na orbicie, co pozwala na redukcję ilości przesyłanych danych na Ziemię nawet o 100-krotnie.
KP Labs posiada własne Centrum Badawczo-Rozwojowe w Gliwicach, gdzie rozwija i testuje swoje technologie. Firma oferuje również platformę Smart Mission Lab, umożliwiającą zdalne testowanie i walidację technologii kosmicznych na wczesnym etapie rozwoju. Dzięki temu klienci mogą efektywnie rozwijać i testować swoje rozwiązania przed ich wdrożeniem w rzeczywistych misjach kosmicznych.
Współpracując z Europejską Agencją Kosmiczną (ESA), NASA oraz prywatnymi firmami, KP Labs realizuje ponad 25 projektów, dostarczając innowacyjne rozwiązania dla przemysłu kosmicznego. Dzięki zaawansowanym technologiom i dynamicznemu rozwojowi, firma umacnia swoją pozycję na rynku międzynarodowym, przyczyniając się do postępu w eksploracji kosmosu.
Thorium Space to dynamicznie rozwijająca się firma z Wrocławia, specjalizująca się w projektowaniu i produkcji zaawansowanych systemów komunikacji satelitarnej. Od momentu powstania, firma koncentruje się na tworzeniu nowatorskich rozwiązań technologicznych w zakresie inteligentnych anten macierzowych i pojazdów kosmicznych, mających zastosowanie w branży kosmicznej oraz sektorze obronności.
Jednym z kluczowych projektów Thorium Space jest opracowanie w pełni elastycznego i sterowanego cyfrowo payloadu dla platformy satelitarnej na orbitę geostacjonarną GEO HummingSat. Realizacja tego projektu, we współpracy ze szwajcarską firmą SWISSto12, potrwa cztery lata i ma przynieść Thorium Space co najmniej 33 mln euro .
Firma posiada własne zaplecze badawczo-produkcyjne, gdzie rozwija i testuje swoje technologie. Thorium Space tworzy nową generację ładunków użytecznych RF oraz terminali satelitarnych, w szczególności wielowiązkowe transpondery komunikacyjne w pasmach Ku, Ka i E, pozwalające przekroczyć możliwości dotychczasowo wykorzystywanych satelitarnych transponderów telekomunikacyjnych.
W 2025 roku Thorium Space planuje dalszą ekspansję na rynki europejskie i globalne oraz umacnianie swojej pozycji w branży kosmicznej. Kluczowym elementem strategii firmy będzie rozwój terminali Aurora, payloadów, chipów i satelitów telekomunikacyjnych.
SatRev to dynamicznie rozwijająca się firma z Wrocławia, specjalizująca się w projektowaniu, produkcji i obsłudze nanosatelitów oraz analizie danych satelitarnych. Od momentu powstania w 2016 roku, firma zrealizowała szereg misji kosmicznych, umieszczając na orbicie 11 satelitów, w tym Światowid, KRAKsat i AMICal Sat.
W 2025 roku SatRev ogłosiła sukces misji wyniesienia na orbitę satelity bazującego na nowoczesnej platformie Raccoon. Misja przebiegała w dwóch etapach: najpierw satelita został umieszczony na orbicie transferowej podczas misji SpaceX Transporter-12, a następnie, za pomocą pojazdu transferowego Impulse 2 Mira, precyzyjnie przetransportowano go na docelową orbitę roboczą.
Firma planuje uruchomienie nowoczesnej fabryki nanosatelitów w Legnickiej Specjalnej Strefie Ekonomicznej, która będzie w stanie produkować nawet 600 satelitów rocznie. Inwestycja ta ma na celu zaspokojenie rosnącego zapotrzebowania na małe satelity obserwacyjne na rynku globalnym.
SatRev aktywnie rozwija współpracę międzynarodową, m.in. z rządem Omanu, gdzie w partnerstwie z polską firmą Tuatara oraz agencją ETCO SPACE, świadczy usługi produkcji satelitów, ich wystrzeliwania w kosmos oraz budowy i obsługi stacji naziemnych.
Astronika to polska firma inżynieryjna z siedzibą w Warszawie, specjalizująca się w projektowaniu i produkcji zaawansowanych mechanizmów kosmicznych. Założona w 2013 roku przez zespół inżynierów z Centrum Badań Kosmicznych PAN, firma szybko zdobyła uznanie w sektorze kosmicznym dzięki innowacyjnym rozwiązaniom technologicznym.
Jednym z najbardziej znanych projektów Astroniki jest opracowanie mechanizmu wiercącego "kret" dla misji NASA InSight, mającego na celu badanie wnętrza Marsa. Firma uczestniczyła również w misjach Europejskiej Agencji Kosmicznej, takich jak JUICE, HERA Juventas i RadCube, dostarczając specjalistyczne mechanizmy i wysięgniki dla satelitów typu CubeSat.
Astronika posiada własne zaplecze produkcyjne i montażowe, umożliwiające realizację skomplikowanych projektów mechanicznych. Firma oferuje szeroki zakres produktów, w tym wysięgniki, anteny, systemy penetracyjne i urządzenia do pobierania próbek, a także mechanizmy dla lądowników i przyszłych habitatów kosmicznych.
Dzięki wysokiej jakości swoich produktów i usług, Astronika zdobyła zaufanie międzynarodowych partnerów i aktywnie uczestniczy w projektach realizowanych przez ESA i NASA. Firma została również wyróżniona w kategorii "Ekspansja zagraniczna" za swoje osiągnięcia na rynkach międzynarodowych.
PIAP Space – polski lider w robotyce kosmicznej
PIAP Space to warszawska firma specjalizująca się w zaawansowanej robotyce kosmicznej. Założona w 2017 roku jako spółka zależna Łukasiewicz – PIAP, koncentruje się na projektowaniu i produkcji mechanizmów do obsługi satelitów na orbicie, systemów chwytaków oraz urządzeń do integracji i testowania satelitów (MGSE).
Jednym z kluczowych projektów firmy jest ramię robotyczne TITAN, opracowywane we współpracy z Europejską Agencją Kosmiczną. Projekt ten, o wartości ponad 2,5 mln euro, ma na celu rozwój prototypu wieloprzegubowego ramienia robotycznego do serwisowania satelitów na orbicie.
PIAP Space angażuje się również w innowacyjne projekty, takie jak INORT (In-Orbit Refueling Technology), mający na celu opracowanie technologii tankowania satelitów na orbicie, co pozwoli na wydłużenie ich żywotności i redukcję kosztów związanych z wymianą.
Progresja Space to dynamiczny polski startup z Krakowa, który od 2019 roku z powodzeniem rozwija zaawansowane technologie napędowe dla małych satelitów, takich jak CubeSaty i mikrosatelity. Firma specjalizuje się w projektowaniu i produkcji kompaktowych systemów napędowych oraz modułów kontroli orientacji (AOCS), które znacząco zwiększają możliwości manewrowe satelitów na orbicie.
W ofercie Progresja Space znajdują się zarówno napędy chemiczne, jak i elektryczne systemy napędowe, w tym plazmowe i elektrotermiczne, charakteryzujące się wysokim stosunkiem ciągu do mocy i kompaktowymi rozmiarami.
Firma aktywnie współpracuje z renomowanymi instytucjami naukowymi, takimi jak Instytut Fizyki Plazmy i Laserowej Mikrosyntezy im. Sylwestra Kaliskiego, co pozwala na opracowywanie innowacyjnych rozwiązań w dziedzinie napędów satelitarnych. Dzięki tym partnerstwom, Progresja Space rozwija ekologiczne i wielokrotnego użytku systemy napędowe, które przyczyniają się do zwiększenia efektywności i trwałości misji satelitarnych.
Jakusz SpaceTech Sp. z o.o. to innowacyjna firma z siedzibą w Szymbarku na Pomorzu, specjalizująca się w produkcji ekologicznego paliwa rakietowego oraz zaawansowanych technologii chemicznych dla sektora kosmicznego. Założona w 2015 roku jako spin-off firmy Jakusz Sp. z o.o., szybko zdobyła uznanie na rynku dzięki swoim nowatorskim rozwiązaniom .
Jednym z kluczowych produktów firmy jest nadtlenek wodoru o wysokim stężeniu (HTP 98%), który stanowi przyjazną dla środowiska alternatywę dla tradycyjnych paliw rakietowych, takich jak hydrazyna.
Zakład produkcyjny firmy w Szymbarku wyposażony jest w nowoczesne laboratoria i linie technologiczne, umożliwiające realizację kompleksowych projektów z zakresu inżynierii chemicznej i procesowej. Dzięki zaawansowanej infrastrukturze, Jakusz SpaceTech jest w stanie dostarczać produkty i usługi najwyższej jakości, spełniające wymagania zarówno krajowych, jak i międzynarodowych klientów.
W ostatnich latach polskie firmy coraz śmielej wkraczają w sektor kosmiczny, ale wiele z nich ma też doświadczenie w bardziej „przyziemnych” gałęziach przemysłu, takich jak produkcja statków powietrznych czy komponentów lotniczych. To właśnie te kompetencje technologiczne często stanowią punkt wyjścia do zaangażowania w projekty kosmiczne.
Jak widzisz, polskie firmy kosmiczne to nie tylko kilka nazw na papierze, ale cały ekosystem innowacji. Mamy tu specjalistów od elektroniki, mechaniki czy robotyki. Współpraca z ESA, unijne granty oraz rosnące zainteresowanie inwestorów sprawiają, że nad Wisłą dzieje się naprawdę dużo.
Przed nami jednak wciąż wiele wyzwań: od finansowania wielkich projektów rakietowych, przez certyfikację nowych napędów, po koordynację działań w celu ograniczenia śmieci kosmicznych. Jedno jest pewne – entuzjazm i wiedza, które drzemie w tych firmach, mogą przyczynić się do rozwoju przemysłu kosmicznego w Polsce.
